Gümrük - Pasaport arasındaki bölge, hem kıyısı olan mendirek içinin güzelliği ve çekiciliği hem de kıyıya paralel cadde olan Cumhuriyet Bulvarı çevresindeki bölgede var olan mimari doku özellikleri açısından da çok ilginçtir. Bölgeyi gezerken bu yapıları inceleyebilir, öte yandan rıhtımda ve pier'de yer alan kafe ya da restoranlarda hoş zaman geçirebilirsiniz. Rıhtım üzerindeki seyir terasları oldukça keyifli yerlerdir. Bölgenin gezisini Konak, Alsancak ve Karşıyaka bağlantılı olarak da planlayabilirsiniz.
(Fevzipaşa Bulvarı'nın Konak Saat Kulesi'ne uzaklığı 450m, Pasaport İskelesi'nin Konak Saat Kulesi'ne uzaklığı 1140m, Alsancak Limanı'na uzaklığı ise 2200m )
Gümrük'ten Pasaport'a uzanan bölge, Konak ile Cumhuriyet Meydanı ve Alsancak arasında bir geçiş bölgesidir. Günümüzde "Mendirek İçi" olarak bilinen rıhtımın inşa edildiği yıllardan, yakın zamana kadar İzmir'in limanı olarak kullanılması nedeniyle, her iki uçta bulunan gümrük ve pasaport binaları bulundukları bölgelere ad olmuştur.
Gümrük, Basmane Garı önünde başlayan Fevzipaşa Bulvarı'nın rıhtıma ulaştığı bölgeye verilen addır. Eski gümrük binalarından dolayı bu adla anılmıştır. "Gümrükönü" olarak da söylenir.
Rıhtım'da Gümrük ile başlayan mendirek ve eski limanın bittiği bölgenin adı ise pasaport'tur.
Konak Pier
Ülkemizde bir benzeri bulunmayan ve eski gümrük binaları ile rıhtımında turizm, ticaret ve kültür merkezidir. XIX. Yüzyıl mimarisinde oldukça önem taşıyan çelik konsrüksiyon malzeme ile inşa edilen merkezde 42 mağaza ve 5 salonlu bir sinema bulunmaktadır. 1888 yılında inşa edilen, Cumhuriyet döneminde balık hali ve otopark olarak da kullanılan yapının düzenlenmesi altı yıl sürmüş olup 2002 yılında hizmete girmiştir. Lüks konfeksiyon mağazalarından kafelere, kitapeveiden restoranlara kadar farklı işyerlerinin bulunduğu Konak Pier'de, vizyona yeni girmiş fimleri de izleme şansınız vardır.
Gümrükönü
Fevzipaşa Bulvarı
Ülkemizde ikinci örnek olarak inşa edilen ve o dönemde İzmir - Kasaba Garı adıyla da anılan Basmane Garı hizmete girdikten sonra, bu gar ve çevresini kıyıda bulunan Hükümet Konağı ve Kışla'ya ulaştırabilmek amaı ile bir yol açılması düşünülür. 1917 yılında başlatılan çalışmalar savaşlar da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle ancal 1941 yılında tamamlanır ve bulvar hizmete girer. Bulvar çevresinde yer alan "Hisaönü", "Kemeraltı", "Çankaya" bölgeleri bu rehbere ayrıca işlenmiştir.
Çatalkaya Hanı
Fevzipaşa Bulvarı girişinde sağ köşede yer alan ve günümüzde Vakıflar Bankası tarafından kullanılan bina Mimar - Mühendis Kemal Bey tarafından 1931 yılında inşa edilmiştir. Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi ve Art Deco tarzının özelliklerini taşıyan önemli bir yapıdır.
Gümrükönü
Selvili Han
Fevzipaşa Bulvarı açılırken büyük bölümü yıkılan ve XVII. Yüzyıl sonu ile XVIII. Yüzyıl başında yapıldığı tahmin edilen hanın günümüze Mirkelamoğlu Hanı'nın bitişiğinde bulunan küçük bir köşesi ulaşmıştır. Büyük Vezir Hanı ve Küçük Demir Hanı ile birlikte İzmir'de kubbe biçiminde örtü örtü sistemine sahip üç handan biriydi.
Fevzipaşa Bulvarı
Büyük Karaosmanoğlu Hanı
İki katlı hanın, XVIII. Yüzyıl sonlarında İzmir, Aydın, Turgutlu ve Gördes civarında geniş topraklara sahip bir ayan ailesi olan Karaosmanoğulları tarafından inşa ettirildiği bilinmektedir. Han çarşaf ve benzeri kumaşları satan esnafın çoğunlukta bulunduğu bir yer olarak ünlenmiştir. XX. Yüzyıl'ın başarına kadar, İzmir'E getirilen ticari ürünlerin limana ulaşmasındaki en önemli akslardan biri olan Osmaniye Caddesi üzeindeki bu hanın ön cephesini de içeren büyük bir kısmı, Fevzi Paşa Bulvarı'nın açılma çalışmaları dahilinde yıkılmıştır.
Fevzi Paşa Bulvarı - Gümrük
Osmanlı Bankası İzmir Merkez Binası
Fevzipaşa Bulvarı girişinde daha önceleri Osmanlı Bankası tarafından kullanılan yapı günümüze kadar Neon - Klasik mimari özelliğini bozan değişikliklere uğramıştır.
Fevzipaşa Bulvarı
Büyük Kardiçalı Han
Mimar Kemalletin Caddesi girişinde bulunan ve Neo-klasik üsluptaki yapı, 1928 yılında Mimar Mehmet Fesçi tarafından yapılmıştır.
Cumhuriyer Bulvarı
Mimar Kemalettin Caddesi
Cumhuriyet ve Gazi Osman Paşa bulvarları arasında yer alan bu cadde ve çevresi 1922 yangınında şehrin yok olan bölgesi için yılında René ve Raymond Danger'in hazırladıkları plana göre yapılaşmanın gerçekleştirildiği ilk alandır. Geleneksel ve çağdaş mimarlık örnekerinin bir arada yaşadığı ender bölgelerden biridir.
Mimar Kemalettin Heykeli
Mimar Kemalletin Caddesi'nin kuzey yönü girişinde Mşmar Kemalleti'nin bir heykeli de bulunmaktadır. Epoksi malzeme ve bronz patine kullanılarak yapılan heykel Eray Okkan eseridir.
Mimar Kemalettin Moda Merkezi
Mimar Kemalettin Caddesi ve çevresi yaya bölgesi olarak düzenlenmiş ve bölge, mevcut tekstil ve giyim sektörüne ait işyerleriyle birlikte, 2001 yılında moda merkezi olarak hizmete girmiştir. Bölgenin ana ekseni olan caddeye adı verilen Mimar Ahmet Kemalettin yaşadığı dönemde Osmanlu toplumunun içinde bulunduğu kargaşadan ve yabancı etkisinden mimarlığı arıtmak ve Türk mimarlığının kendine özgü yönlerini ortaya çıkarmak için çabalamış ve "Ulusal Mimarlık Akımı"nın öncülüğünü yapmıştır. Bölgedeki birçok binadan onun yarattığı akımın yoğun izlerini taşıyan çok sayıda yapı bulunmasına karşın, Mimar Kemalettin'in adı verilen cadde ve çevresinde hiçbir eseri bulunmamaktadır. Bu bölgeyi gezerken özellikle Necati Bey Bulvarı üzerindeki Kısmet Han ile Sliahçıoğlu Han'ı görmeniz önerilir. Kısmet Han, Art Nouveau çizgilerini tüm dokusunda taşıyan İzmir'deki tek örnek yapıdır.
İl Turizm Müdürlüğü
Bölgede, XIX. Yüzyıl'dan kalma sayılı yapılardandır. 1891 - 1919 yılları arasında Borsa Binası olan yapı, işgal döneminde Yunan Milli Bankası olarak kullanılmıştır. Cumhuriyet döneminde öncelerş paket postanesi olarak hizmet vermiş ve günümüzde İl Turizm Müdürlüğü olarak kullanılmaktadır. Bina erken Art Nouveau dönemi çizgileri taşımaktadır.
Kordon
Borsa Sarayı
Gazı Bulvarı ile Cumhuriyet Bulvarı'nın birleştikleri köşede yer almaktadır. Ülkemizin ilk ticaret borsası olarak 1891 yılında kurulan İzmir Ticaret Borsası, 1919 yılına kadar günümüzde İl Turizm Müdürlüğü olan yapıda, işgal sırasında bir fabrika binasında, kurtuluştan sonra ise Meyveter Sokak'ta değişik yapılarda faaliyet göstermiş olup 1928 yılında mimarlığını Tahsin Sermet'in yaptığı ve kendisine ait bu yapıya geçmiştir. Yapı; sivri kemerleri, bitkisel motifli alçak kabartmaları, "Sütunçe" olarak adlandırılan sahte sütunları ve "Kabara" olarak söylenen yarım küre şeklinde kabartmaları ile Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın İzmir'deki en önemli örneklerinden biridir.
Gazi Bulvarı
İzmir Ticaret Tarihi Müzesi
İzmir Ticaret Odası binası içinde müze. İzmir şehrinin kimliğini, ticaret ve kültürle yoğurulan tarihini, arkeolojik ve etnografik eserlerle sunmak amacıyla İzmir Ticaret Odası tarafından 2003 yılında kurulmuştur. Müze internet üzerinden sanal olarak da ziyaret edilebilmektedir.
Cumhuriyet Bulvarı
Kordon İş Hanı
Pasaport iskelesi karşısında yer alan bu eski han özellikle dış cephe süslemeleri ile birlikte oldukça ilginç bir yapıdır.
Kordon
Pasaport İskelesi
Körfezdeki en önemli iskelelerden biridir. XX. Yüzyıl başında, gayrimüslimler tarafından "Kumer Kaki" adıyla da anılmıştır. Günümüzde körfez ulaşımı için kullanılan sekiz iskeleden biri olan bu yapı inşa tarihi olarak da en eskisi ve orjinalidir. Ancak bu mendirek parçasının Cumhuriyet döneminden önce körfez vapurları iskelesi olarak kullanılmasına izin verilmeyip; bu işlem şatlar üzerinde bulunan ahşap bir iskeleden yapılmaktaydı. Yolcu salnu kısmı, 2003 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden yapılmıştır.
